Europa Środkowo-Wschodnia

Agnieszka

EŚW czy EŚ? Różni badacze różnie na to patrzą. Oskar Halecki, jeden z patronów IEŚW, stworzył pojęcie Europy Środkowo-Wschodniej - krainy między Niemcami a Rosją, sięgającej aż po Bałkany. Natomiast w 1915 r. niemiecki historyk Friedrich Naumann ukuł termin "Europa Środkowa" (Mitteleuropa), który miał uzasadnić niemiecką ekspansję na wschód i południe. Pomijając funkcję propagandową, koncepcja Mitteleuropy przyjęła się w krajach będących spadkiem po monarchii austro-węgierskiej (Czechy, Węgry, Słowacja). Taki pogląd prezentuje m.in. Josef Kroutvor (autor ważnego eseju Europa Środkowa: anegdota i historia). Według mnie to bardzo zawęża problematykę, ale z drugiej strony można zadać sobie pytanie - czy sprawy, które dotyczą np. Polski, można odnieść do, dajmy na to, Albanii? Innymi słowy - czy uzasadnione jest generalizowanie zjawisk w Europie Środkowo-Wschodniej? I jakie ona ma tak właściwie granice?

jakuber · Wysłany: Wto 14:18, 06 Mar 2007 Temat postu:

Granice EŚW nigdy nie będą zamknięte ani do końca ustalone... Dzieje "naszej" Europy są bardzo burzliwe. Kształt Europy zmieniał sie z biegiem czasu i wszelkiego rodzaju prądami umysłowymi Czesi byli raz z nami raz przeciwko nam... Mi osobiście bardzo ciężko pojąć istnienie takiej np. Albanii w EŚW, ale to tylko przez jakiś utarty, wyuczony z podstawówki obraz Europy jako takiej i Albania jest dalej niż bliżej. Powoli moje spojrzenie się zmienia im bardziej zagłębiam się w Dzieje Europy, tej "Młodszej", "Naszej". Może za jakiś czas Albania w EŚW bedzie dla mnie czymś normalnym. Nigdy natomiast nie będzie w niej ani Rosji ani Niemiec i nie mówię tego przez pryzmat wydarzeń ostatnich wieków. Pozdrawiam![/url]

lucas · Wysłany: Wto 14:19, 06 Mar 2007 Temat postu: :D

Oczywiście Europa Środkowo-Wschodnia.
ja osobiście optuję za najbardziej klasycznym umiejscowieniem geograficznym czyli "pomiędzy Niemcami (w tym równiez Austrią) i Rosja. Wchodza tu więc w grę kraje lezące na terenie dawnej Rzeczypospolitej (POlska, Ukrasina, Białoruś, Litwa, Łotwa i Mołdawia) oraz kraje dwanej monrachii Habsburskiej (Węgry, Czechy, Słowacja, Chorwacja (ale juz nie Słowenia), Rumunia ( z uwagi na Siedmiogród i Bukowinę)...
Oczywiscie pole do dyskusji jest szerokie...

Agnieszka · Wysłany: Wto 14:25, 06 Mar 2007 Temat postu:

A Bałkany? I dlaczego nie Słowenia?

lucas · Wysłany: Wto 14:26, 06 Mar 2007 Temat postu:

Juz odpowiadam:
Bałkany odpadają z uwagi na ich zwiazki historyczne z Turcja - to inna formacja kulturowa (zostaje Chrowacja z uwagi na Węgry). Słowenia z kolei historycznie związana była z Austrią...

Agnieszka · Wysłany: Wto 14:37, 06 Mar 2007 Temat postu:

Ale na przykład w średniowieczu Bałkany były w kręgu "cywilizacji łacińskiej", poza tym czy naprawdę jesteśmy aż tak odlegli kulturowo od Bałkanów?

Michał · Wysłany: Wto 14:54, 06 Mar 2007 Temat postu:

Ja także jestem za tym że EŚW to kraje między Niemcami a Rosja bez krajów bałkańskich. Zatem drogi Łukaszu całkowicie sie z toba zgadzam. Ponadto jestem niezwykle uszczęsliwiony, że wkońcu ktos ma takie same poglady jak ja.[/url]

lucas · Wysłany: Wto 14:55, 06 Mar 2007 Temat postu:

Snorre Sturlusson · Wysłany: Śro 17:12, 07 Mar 2007 Temat postu:

Mnie ciekawi bardzo podejście terminu EŚW w stosunku do skandynawii... Przed chrystianizacją i w pierwszych wiekach po niej kultura skandynawii była bardzo zbieżna z kulturą EŚW a kontakty między tymi rejonami Europy były bardzo aktywne... Dlaczego w takim razie piszę się o słowianach i o wikingach a nigdy o słowianach i wikingach...

Michał · Wysłany: Czw 13:58, 08 Mar 2007 Temat postu:

Nie wiem czy do końca zrozumiałem pytanie, ale postaram sie to jakoś wyjaśnic. Przedewszystkim Słowianie i Wikingowie nnależeli do zupewłnie innych, że to tak nazwę grup "etnicznych". Różnił ich jednak przedewszystkim język. A przecież wiemy. że tylko język był elementem jednoczącym Słowian. Pozatym kwestie religijne. Mitologia Wikingów była bardzo podobna do mitologii germanów. Z kolei Słowianie co prawda nie czcili tych samych bogów, ale ich nazwy były bardzo podobne.
Uważam, że państwa skandynawskie nie powinny wchodzic w skład EŚW ponieważ jest to zupełnie inny krąg kulturowy. Oczywiście mogę się mylic, ale dla wielu badaczy EŚW to kraje między Bałtykiem, Adriatykiem,Morzem Czarnym i Egejskim.

Snorre Sturlusson · Wysłany: Czw 17:13, 08 Mar 2007 Temat postu:

Tak ale po pierwsze:
bóstwa mimo, że różniły się pod względem nazewnictwa, to miały te same funkcje. Poza tym występował w obydwu przypadkach silny kult solarny, znany między innymi z figurek przedstawiających wozy ciągniee przez woły na których znajdowało się słońce.
Po drugie:
W zaznaczonym przeze mnie w poprzednim poście okresie w obydwu przypadkach występowała silna organizacja rodowa.
Po trzecie dane archeologiczne (których ad hoc nie jestem w stanie wymienić) wskazują na więcej podobiństw.
Po trzecie:
istnieje wiele wspólnego pod względem językowym (wymieniając chociażby słowiański "gród", "gorod" i staroskandynawski "gard" na określenie grodu.
Po czwarte:
kontakty między obydwoma kręgami kultorywmi były bardzo częstę (jak chociażby przypadek wareckiej Rusi, czy, znów wspierając się danymi archeologicznymi, liczne pochówki wikińskie, datowane na zaznaczony przeze mnie okres, odnalezione m. in.: na Pomorzu, Kujawach, Wielkopolsce czy połnocnym Mazowszu...
Proszę o zastanowienie się przez chwilę nad tym tematem, gdyż, prawdę mówiąc, oba kręgi kulturowe były bardzo podobne i utrzymywały silne kontakty...

jakuber · Wysłany: Sob 13:21, 10 Mar 2007 Temat postu:

Jeśli chodzi o Wikingów, to w zasadzie można by ich umieścić prawie wszędzie w Europie. Wszyscy dobrze wiemy, że opływali ją całą i nie tylko, w róznych celach. Także kwestia odnalezienia miejsc pochówków na Pomorzu czy w Kujawach zdecydowanie nie przesądza o przynależności Skandynawii do EŚW. Co do kontaktów Skandynawów z róznymi regionami EŚW, to chyba nie ma nad czym dyskutować, bo jest to sprawa oczywista. A jeśli chodzi o podobieństwa językowe? No cóż, Niemcy mówili "ritter" a my rycerz, a jednak nie jesteśmy w tej samej grupie językowej. Idąc dalej, wydaję mi się, że pojedyncze wyrazy nie przesądzają o przynależności do konkretnej "grupy europejskiej". Z Czechami potrafimy się porozumieć nie znając ich języka, tak samo z Ukraińcami, ale np. z Norwegami czy Szwedami będzie juz znacznie trudniej. Po prostu inna grupa językowa...
Silna organizacja rodowa? Podstawą komórki społecznej jest rodzina, więc chyba zgodnie z logiką, nie mając, wykwalifikowanych urzędników, obsadzilibyśmy stanowiska "swoimi" ludźmi Wink

Jest jednak argument, który może stanowić o bycie Skandynawii w EŚW, ale nie ma on jednak tak wielkiej wagi jak pomienione, mianowicie geografia Wink

Na mapie, po wyznaczeniu granic EŚW na wschodzie i zachodzie, na pólnocy tejże znajdą się kraje dzisiejszej Finlandii, Norwegii, Szwecji. Wszyscy dobrze wiemy, że położenie geogrficzne, nie jest tak poważną przesłanką, jak np. podobieństwa w kulturze, w języku itd. Dyskusja trwa, pragne przypomnieć, że na tym forum zarejestrowanych nie jest tylko trzech użytkowników Wink

Pozdrawiam!!!

Agnieszka · Wysłany: Sob 13:47, 10 Mar 2007 Temat postu:

Gdybyśmy wzięli pod uwagę tylko ramy geograficzne, to musielibyśmy włączyć do EŚW Grecję (a jakby się uprzeć, to również "obcas" włoskiego "buta"). Nie o to w tym wszystkim chodzi. Tak jak wspomniał Kuba - najważniejsze są przesłanki kulturowe. Skandynawia we wczesnym średniowieczu mogłaby należeć do EŚW, ale dość szybko poszliśmy inną drogą i - jakby nie patrzeć - Skandynawia stała się osobnym tworem geo(kulturo)politycznym.

Snorre Sturlusson · Wysłany: Sob 23:41, 10 Mar 2007 Temat postu:

Właśnie o to mi chodzi Agnieszko - we wczesnym śrdniowieczu skandynawia wchodziła w "zakres" EŚW ale póżniej co wiem ja i wy - już nie. Chodzi mi jedynie o to, że analizując życie codzienne słowian i wikningów ni zauważa się, że róznice były niewielki i, czy to wynika z więzi kulturowych, czy zapożyczeń kulturowych, czy jak kolwiek inaczej, to chodzi mi o fakt, że nie pisze się o nich razem...

Agnieszka · Wysłany: Nie 0:03, 11 Mar 2007 Temat postu:

Skandynawię możemy zaliczyć we wczesnym średniowieczu do EŚW ze względu na pewne podobieństwa. Ale to nie znaczy, że Słowianie i Wikingowie to to samo.